CUMHURIYET AHLAK ÜSTÜNLÜĞÜNE DAYANAN BİR ÜLKÜDÜR, CUMHURİYET ERDEMDİR

Ekim 1919'da Önemli İç Olaylar

Beyler, 1919 yılı Ekimine ait olup da değinmek istediğim bazı olayları da birkaç sözcükle özetlememe izninizi rica ederim.

İşgal altında bulunan İzmir ilindeki Müslüman halk, zalimlik görüyor ve öldürülüyordu. Bunun için, hükümetten, İtilaf Devletleri'nin temsilcileri katında etkileyici girişimlerde bulunmasını rica ettik. Yunanlıların zalimlik ve zorbalıkları sürerse aynı biçimde karşı koymak mecburiyetinde kalınacağını da bildirdik. İzmir'deki feci olaylar üzerine İstanbul'da bir gösteri toplantısı yapılmak istenmişti. Bunun engellendiği haber alınınca Cemal Paşa'nın dikkatini çektik. Anzavur, Bandırma çevrelerinde haince ve canavarca hareketlere başlamıştı. Verdiği zararları önlemek için ve Karabiga, Bandırma yanlarına çıkan Nigehban Derneği'ne bağlı subaylar hakkında, Balıkesir'de, Kazım Paşa'ya ve öbür ilgililere yazdık. Otuz kadar Nigehbancı subayın da bir yabancı işgaline zemin hazırlamak için, Hıristiyanlara karşı hareket etmek üzere, Trabzon ve Samsun'a çıkacaklarını haber aldık. Derhal 15'inci Kolordu'nun ve Canik Mutasarrıfı'nın dikkatlerini çektik.Yüksek heyetinizce bilinmektedir ki başlangıçta Maraş, Urfa ve Antep'te İngiliz birlikleri vardı. Bu birlikler Fransız askerleriyle değiştirildi. Bu yüzden işgali yeniden önlemeye çalıştık. İşgalden sonra da önce siyasal daha sonra eylemsel girişimlere geçtik. Bozkır'da, yeniden önemli sayılabilecek bir ayaklanma oldu. Onun bastırılması için çeşitli önlemlere başvurduk. Maraş ve Antep'te Kılıç Ali Bey'i, Çukurova bölgesine de Topçu Binbaşısı Kemal ve Yüzbaşı Osman Tufan Bey'leri göndererek ciddi örgütlenmeye ve girişimlere geçtik.

Beyler, bu arada hatrıma gelen bir noktayı da arz etmiş bulunayım : Sivas Kurultayı'ndan sonra, Temsil Heyeti, sorumluluğu kendi üzerine alarak, kurultayların tüzük ve bildirileri dışında ve Sivas Kurultayı Tüzüğü'ne ek olmak üzere, "Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Kuruluş Tüzüğüne Ektir" başlıklı, "Yalnız üyeleri için ve gizlidir." kayıtlı, silahlı ulusal örgütler için gizli bir yönerge düzenlendi. Düşmanla çatışılan yerlerde bu yönergeye göre, silahlı müfrezeler ve birlikler kuruldu.